Известия КАО, №2(57), 2022

ЖУРНАЛ 2004-ЖЫЛЫ
НЕГИЗДЕЛГЕН

ЖУРНАЛ ОСНОВАН
В 2004 ГОДУ

КЫРГЫЗ БИЛИМ БЕРҮҮ АКАДЕМИЯСЫНЫН

КАБАРЛАРЫ

ИЗВЕСТИЯ

КЫРГЫЗСКОЙ АКАДЕМИИ ОБРАЗОВАНИЯ

№ 2 (57) 2022

ISSN 1694-8106 (печатная версия)
ISSN 1694-8041 (электронная версия)
Индекс 77366

Бишкек–2022

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ

КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

КЫРГЫЗСКАЯ АКАДЕМИЯ ОБРАЗОВАНИЯ

Главный редактор

Мамытов А.М. – доктор педагогических наук, профессор, академик КАО

Заместитель главного редактора

Дюшеева Н.К. – доктор педагогических наук, профессор КАО

Ответственный секретарь

Дербишова Н.А.

Редакторы: Карамолдоева С., Дуйшо кызы М.

Редколлегия:

Мамбетакунов Э.М.                 член-корреспондент НАН КР, академик КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Байгазиев С.О.                        доктор педагогических наук, профессор,

                                                      академик КАО

Добаев К.Д.                                член-корреспондент КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Рысбаев С.К.                             член-корреспондент КАО

                                                       доктор педагогических наук, профессор

Бабаев Д.Б.                                 член-корреспондент КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Син Е.Е.                                       доктор педагогических наук, профессор

Асипова Н.А.                             доктор педагогических наук, профессор

Калдыбаев С.К.                        доктор педагогических наук, профессор

Муратов А.Ж.                            доктор педагогических наук, профессор

Мааткеримов Н.О.                  доктор педагогических наук, профессор

Мамбетакунов У.Э.                 доктор педагогических наук, профессор

Турдугулов А.Т.                       доктор филологических наук, профессор

Токтомаметов А.Д.                 кандидат педагогических наук

Иманкулов М.К.                       кандидат педагогических наук, доцент

МАЗМУНУ
СОДЕРЖАНИЕ
CONTENT

БИЛИМ БЕРҮҮ ЖАНА ИННОВАЦИЯ
ОБРАЗОВАНИЕ И ИННОВАЦИИ
EDUCATION AND INNOVATION

Жумашова Гүлзада Султановна, тарых илимдеринин кандидаты, доцент, — Ош мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Ош шаары
Жумашова Гүлзада Султановна, кандидат исторических наук, доцент, — Ошский государственный университет, Кыргызская Республика, город Ош
Zhumashova Gulzada Sultanovna, Candidate of Historical Sciences, associate professor, — Osh State University, Kyrgyz Republic, Osh city

Арстанов Сабыркул Абдиманапович, тарых илимдеринин кандидаты, доцент, — Ош мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Ош шаары
Арстанов Сабыркул Абдиманапович, кандидат исторических наук, доцент, — Ошский государственный университет, Кыргызская Республика, город Ош
Arstanov Sabyrkul Abdimanapovich, Candidate of Historical Sciences, associate professor, — Osh State University, Kyrgyz Republic, Osh city

ЗАМАНБАП БИЛИМ БЕРҮҮНҮН БААЛУУЛУКТАРЫ
ЦЕННОСТИ СОВРЕМЕННОГО ОБРАЗОВАНИЯ
VALUES OF MODERN EDUCATION

Калыбаева Анаркан Бектемировна, ага окутуучу, — филология илимдеринин кандидаты, доцент, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Калыбаева Анаркан Бектемировна, кандидат филологических наук, доцент, — Кыргызский государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Kalybaeva Anarkan Bektemirovna, Candidate of Philological Sciences, — Kyrgyz State University named after I.Arabaev, Kyrgyz Republic, Bishkek city

АЙТМАТОВ ААЛАМЫ – САБАКТА
ВСЕЛЕННАЯ АЙТМАТОВА – НА УРОКЕ
AITMATOV’S WORLD – IN CLASS

ОКУТУУНУН ТЕХНОЛОГИЯСЫ
ТЕХНОЛОГИЯ ОБУЧЕНИЯ
TEACHING TECHNOLOGY

Матанова Калыскан, физика-математика илимдеринин кандидаты, доцент, — Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Матанова Калыскан, кандидат физика-математических наук, доцент, — Кыргызско-Турецкий университет «Манас», Кыргызская Республика, город Бишкек
Matanova Kalyskan, Candidate of Physical and Mathematical Sciences, Associate Professor, — Kyrgyz-Turkish «Manas» University, Bishkek city, Kyrgyz Republic

Дөлөшаева Айсалкын, магистрант, математика мугалими, — Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Дөлөшаева Айсалкын, магистрант, учитель математики, — Кыргызско-Турецкий университет «Манас», Кыргызская Республика, город Бишкек
Doloshayeva Aisalkyn , Master’s Student, Mathematics Teacher, — Kyrgyz-Turkish «Manas» University, Bishkek city, Kyrgyz Republic

MAPLEде ЭКИНЧИ ТАРТИПТЕГИ БОРБОРДУК ИЙРИ СЫЗЫКТАРДЫ КАНОНИКАЛЫК ТҮРГӨ КЕЛТИРҮҮ
ПРИВЕДЕНИЕ ЦЕНТРАЛЬНЫХ ЛИНИЙ ВТОРОГО ПОРЯДКА К КАНОНИЧЕСКОМУ ВИДУ С ПОМОЩЬЮ MAPLE
REDUCING THE SECOND-ORDER CENTRAL LINES TO A CANONICAL FORM USING THE MAPLE PACKAGE

Жуманова Гулзат Тилековна, преподаватель, — Кыргызский государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Жуманова Гулзат Тилековна, окутуучу, — И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Zhumanova Gulzat Tilekovna, Teacher, — Kyrgyz State University named after I. Arabaev, Bishkek city, Kyrgyz Republic

Аликова Аида Мамырбаевна, кандидат педагогических наук, доцент, — Кыргызский государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Аликова Аида Мамырбаевна, педагогика илимдеринин кандидаты, доцент, — И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Alikova Aida Mamyrbaevna, Candidate of Pedagogical Sciences, Assistant Professor, — Kyrgyz State University named after I. Arabaev, Bishkek city, Kyrgyz Republic

Торогельдиева Конуржан Макишевна, кандидат педагогических наук, профессор, — Кыргызский государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Торогельдиева Конуржан Макишевна, педагогика илимдеринин кандидаты, профессор, — И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Torogeldieva Konurjan Makishevna, Candidate of Pedagogical Sciences, Professor, — Kyrgyz State University named after I. Arabaev, Bishkek city, Kyrgyz Republic

К ВОПРОСУ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ИНТЕРАКТИВНЫХ ГЕОМЕТРИЧЕСКИХ ПРОГРАММ НА УРОКЕ СТЕРЕОМЕТРИИ
СТЕРЕОМЕТРИЯ САБАГЫНДА ИНТЕРАКТИВДҮҮ ГЕОМЕТРИЯЛЫК ПРОГРАММАЛАРДЫ КОЛДОНУУ МАСЕЛЕСИНДЕ
ON THE USE OF INTERACTIVE GEOMETRIC PROGRAMS IN THE LESSON OF STEREOMETRY

Кожомбердиева Каныкей Мамасалиевна, окутуучу, — Ош мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Ош шаары
Кожомбердиева Каныкей Мамасалиевна, преподаватель, — Ошский государственный университет, Кыргызская Республика, город Ош
Kozhomberdieva Kanykey Mamasalievna, Teacher, — Osh State University, Kyrgyz Republic, Osh city

ОКУУЧУНУН ТААНЫП-БИЛҮҮ ИШМЕРДҮҮЛҮГҮНҮН ОКУТУУ ПРОЦЕССИНДЕГИ ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
ОСОБЕННОСТИ ПОЗНАВАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ УЧАЩЕГОСЯ В ПРОЦЕССЕ ОБУЧЕНИЯ
FEATURES OF COGNITIVE ACTIVITY OF A STUDENT IN THE PROCESS OF LEARNING

Чыныбаев Рысалы Рысбекович, жетектөөчү илимий кызматкер, — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Чыныбаев Рысалы Рысбекович, ведущий научный сотрудник, — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Chynybaev Rysaly Ryspekovich, Leading Researcher, — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

МЕКТЕПТИН ИЗИЛДӨӨЧҮЛҮК МҮНӨЗДӨГҮ ЭКСПЕРИМЕНТАЛДЫК ИШТЕРИНИН PISA ТЕСТТИРЛӨӨСҮНҮН БОЛЖОЛДУУ ТАПШЫРМАЛАРЫНДА КОЛДОНУЛУШУ
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ШКОЛЬНЫХ ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНЫХ РАБОТ ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКОГО ХАРАКТЕРА В ПРИМЕРНЫХ ЗАДАЧАХ ТЕСТИРОВАНИЯ PISA
THE USE OF SCHOOL EXPERIMENTAL WORKS OF A RESEARCH NATURE IN THE APPROXIMATE TASKS OF PISA TESTING

Элебесова Айгүл Бейшенакуновна, педагогика илимдеринин кандидаты, — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Элебесова Айгүл Бейшенакуновна, кандидат педагогических наук, — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Elebesova Aigul Beishenakunovna, Candidate of Pedagogical Sciences, — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ТАРЫХ САБАГЫН ОКУТУУДА STREAM-ТЕХНОЛОГИЯНЫН МААНИЛҮҮЛҮГҮ
ЗНАЧЕНИЕ STREAM-ТЕХНОЛОГИИ В ПРЕПОДАВАНИИ ИСТОРИИ
THE SIGNIFICANCE OF STREAM-TECHNOLOGY IN HISTORY TEACHING

Ибрагимов Жайнак Усенович, аспирант, — И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Ибрагимов Жайнак Усенович, аспирант, — Кыргызский государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Ibragimov Zhainak Usenovich, Postgraduate Student, — Kyrgyz State university named after I. Arabaev, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ПЕДАГОГИКАЛЫК КЫЗМАТКЕРЛЕРДИН ИНФОРМАЦИЯЛЫК-КОММУНИКАЦИЯЛЫК КОМПЕТЕНТТҮҮЛҮКТӨРҮН КАЛЫПТАНДЫРУУНУН АЙРЫМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
НЕКОТОРЫЕ ТЕХНОЛОГИИ ФОРМИРОВАНИЯ ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАЦИОННОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ РАБОТНИКОВ
SOME TECHNOLOGIES OF FORMING INFORMATION AND COMMUNICATION COMPETENCE OF PEDAGOGICAL WORKERS

ТАРБИЯ ЖАНА ТААЛИМ
ВОСПИТАНИЕ И ОБУЧЕНИЕ
EDUCATION AND TRAINING

Мурзалиева Зина Кочековна, педагогика илимдеринин кандидаты, жетектөөчү адис, — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Мурзалиева Зина Кочековна, кандидат педагогических наук, ведущий специалист, — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Murzalieva Zina Kochekovna, Candidate of Pedagogical Sciences, Chief Specialist, — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

«МАНАС» ҮЧИЛТИГИН ОКУТУУНУН ЗАМАНБАП ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
СОВРЕМЕННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ ПРЕПОДАВАНИЯ ТРИЛОГИИ «МАНАС»
MODERN TECHNOLOGIES OF TEACHING THE TRILOGY «MANAS»

Колдошев Мисирали Колдошович, педагогика илимдеринин кандидаты, доцент, — Ош мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Ош шаары
Колдошев Мисирали Колдошович, кандидат педагогических наук, доцент, — Ошский государственный университет, Кыргызская Республика, город Ош
Koldoshev Misirali Koldoshovich, Candidate of Pedagogical Sciences, Associate Professor, — Osh State University, Kyrgyz Republic, Osh city

«МАНАС» ЭПОСУНДА ТАРТУУГА КЕЛГЕН КЫЗДАРДЫН ЭРКИН ТАНДООСУ – КЫРГЫЗ ГУМАНИЗМИНИН СИМВОЛУ (Элдик «Манас» эпосунун мисалында)
СВОБОДНЫЙ ВЫБОР ДЕВУШЕК, ПРЕПОДНЕСЁННЫХ В КАЧЕСТВЕ ДАРА В ЭПОСЕ «МАНАС», КАК СИМВОЛ КЫРГЫЗСКОГО ГУМАНИЗМА (на примере народного эпоса «Манас»)
FREE CHOICE OF GIRLS PRESENTED AS A GIFT IN THE EPOS «MANAS» AS A SYMBOL OF KYRGYZ HUMANISM (on the example of the folk epic «Manas»)

Кожомбердиева Каныкей Мамасалиевна, окутуучу, — Ош мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Ош шаары
Кожомбердиева Каныкей Мамасалиевна, преподаватель, — Ошский государственный университет, Кыргызская Республика, город Ош
Kozhomberdieva Kanykey Mamasalievna, Teacher, — Osh State University, Kyrgyz Republic, Osh city

БАЛАНЫН ТАБИЯТЫ, АНЫ ЭМНЕ ҮЧҮН БИЛҮҮ КЕРЕК?
ПРИРОДА РЕБЕНКА, ПОЧЕМУ НАДО ЕЕ ЗНАТЬ?
THE NATURE OF THE CHILD, WHY DO WE NEED TO KNOW IT?

Шабданова Гүлмира Оңолкановна, доцент м.а., — К.Карасаев атындагы Бишкек мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Шабданова Гүлмира Оңолкановна, и.о. доцент, — Бишкекский государственный университет имени К.Карасаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Shabdanova Gulmira Ongolkanovna, Associate Professor, — Bishkek State University named after K.Karasaev, Kyrgyz Republic, Bishkek city

КӨРКӨМ ОБРАЗДАРДЫ ОКУТУУ
ИЗУЧЕНИЕ ХУДОЖЕСТВЕННЫХ ОБРАЗОВ
ART IMAGE TRAINING

ЖОГОРКУ ЖАНА КЕСИПТИК ОКУУ
ВЫСШЕЕ И ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБУЧЕНИЕ
HIGHER AND PROFESSIONAL EDUCATION

Паштанов Султан Усенович, старший преподаватель, — Международный казахско-турецкий университет имени Ходжи Ахмеда Ясави, Республика Казахстан, город Туркестан
Паштанов Султан Усенович, ага окутуучу, — Хожа Ахмет Ясави атындагы Эл аралык Казак-Түрк университети, Казакстан Республикасы, Түркистан шаары
Pashtanov Sultan Usenovich, Senior Lecturer, — The International Kazakh-Turkish University named after Khoja Ahmed Yasawi, Kazakhstan, Turkestan city

ДИАГНОСТИКА ГОТОВНОСТИ БУДУЩИХ УЧИТЕЛЕЙ К ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
КЕЛЕЧЕК МУГАЛИМДЕРДИН КЕСИПТИК ИШМЕРДҮҮЛҮККӨ ДАЯРДЫГЫН ДИАГНОСТИКАЛОО
DIAGNOSIS OF READINESS OF FUTURE TEACHERS FOR PROFESSIONAL ACTIVITIES

Шаршенова Рысбү Айылчиевна, улук окутуучу, — И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Шаршенова Рысбү Айылчиевна, старший преподаватель, — Кыргызский государственный технический университет имени И. Раззакова, Кыргызская Республика, город Бишкек
Sharshenova Rysbu Aiylchievna, Senior Lecturer, — Kyrgyz State Technical University named after I. Razzakova, Kyrgyz Republic, Bishkek City

ЖОЖДОРДУН ФИЛОЛОГИЯЛЫК ЭМЕС ФАКУЛЬТЕТТЕРИНДЕ КЫРГЫЗ ТИЛИН АДАБИЯТ МЕНЕН ИНТЕГРАЦИЯЛАП ОКУТУУНУН МАСЕЛЕЛЕРИ
ПРОБЛЕМЫ ИНТЕГРИРОВАННОГО ОБУЧЕНИЯ КЫРГЫЗСКОМУ ЯЗЫКУ С ЛИТЕРАТУРОЙ НА НЕФИЛОЛОГИЧЕСКИХ ФАКУЛЬТЕТАХ ВУЗОВ
PROBLEMS OF INTEGRATED TEACHING OF THE KYRGYZ LANGUAGE WITH LITERATURE AT NON-PHILOLOGICAL FACULTIES OF UNIVERSITIES

Асаналиева Чынара Ниязалиевна, ага окутуучу, — Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Асаналиева Чынара Ниязалиевна, старший преподаватель, — Кыргызский национальный университет имени Ж. Баласагына, Кыргызская Республика, город Бишкек
Asanalieva Chinara Niyazalievna, Senior Lecturer, — Kyrgyz National University named after J. Balasagyn, Kyrgyz Republic, Bishkek City

Карабалаева Гулмира Таштановна, педагогика илимдеринин доктору, — Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Карабалаева Гулмира Таштановна, кандидат педагогических наук, — Кыргызский национальный университет имени Ж. Баласагына, Кыргызская Республика, город Бишкек
Asanalieva Chinara Niyazalievna, Candidate of Pedagogical Sciences, — Kyrgyz National University named after J. Balasagyn, Kyrgyz Republic, Bishkek City

ПЕДАГОГИКАЛЫК ПРАКТИКАНЫ УЮШТУРУУНУН МАЗМУНУ ЖАНА ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
СОДЕРЖАНИЕ И ТЕХНОЛОГИИ ОРГАНИЗАЦИИ ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ ПРАКТИКИ
CONTENT AND TECHOLOGIES OF THE ORGANIZATION OF PEDAGOGICAL PRACTICE