Известия КАО, №2(60), 2023

ЖУРНАЛ 2004-ЖЫЛЫ
НЕГИЗДЕЛГЕН

ЖУРНАЛ ОСНОВАН
В 2004 ГОДУ

КЫРГЫЗ БИЛИМ БЕРҮҮ АКАДЕМИЯСЫНЫН

КАБАРЛАРЫ

ИЗВЕСТИЯ

КЫРГЫЗСКОЙ АКАДЕМИИ ОБРАЗОВАНИЯ

№ 2 (60) 2023

ISSN 1694-8106 (печатная версия)
ISSN 1694-8041 (электронная версия)
Индекс 77366

Бишкек–2023

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ

КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

КЫРГЫЗСКАЯ АКАДЕМИЯ ОБРАЗОВАНИЯ

Главный редактор

Мамытов А.М. – доктор педагогических наук, профессор, академик КАО

Заместитель главного редактора

Дюшеева Н.К. – доктор педагогических наук, профессор КАО

Ответственный секретарь

Дербишова Н.А.

Редакторы: Карамолдоева С., Дуйшо кызы М.

Редколлегия:

Мамбетакунов Э.М.                 член-корреспондент НАН КР, академик КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Байгазиев С.О.                        доктор педагогических наук, профессор,

                                                      академик КАО

Добаев К.Д.                                член-корреспондент КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Рысбаев С.К.                             член-корреспондент КАО

                                                       доктор педагогических наук, профессор

Бабаев Д.Б.                                 член-корреспондент КАО

                                                      доктор педагогических наук, профессор

Син Е.Е.                                       доктор педагогических наук, профессор

Асипова Н.А.                             доктор педагогических наук, профессор

Калдыбаев С.К.                        доктор педагогических наук, профессор

Муратов А.Ж.                            доктор педагогических наук, профессор

Мааткеримов Н.О.                  доктор педагогических наук, профессор

Мамбетакунов У.Э.                 доктор педагогических наук, профессор

Токтомаметов А.Д.                 кандидат педагогических наук

Иманкулов М.К.                       кандидат педагогических наук, доцент

Ниязова А.М.                             кандидат педагогических наук

Коңурбаев Т.А.                         кандидат психологических наук

МАЗМУНУ
СОДЕРЖАНИЕ
CONTENT

БИЛИМ БЕРҮҮ ЖАНА ИННОВАЦИЯ
ОБРАЗОВАНИЕ И ИННОВАЦИИ
EDUCATION AND INNOVATION

Камчиева Асель Мансуровна , илимий кызматкер — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Камчиева Асель Мансуровна , научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Kamchieva Asel Mansurovna , Postgraduate Student — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

Мамытов Абакир Мамытович , педагогика илимдеринин доктору, профессор — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Мамытов Абакир Мамытович , доктор педагогических наук, профессор — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Mamytov Abakir Mamytovich , Doctor of Pedagogical Sciences, Professor — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ЖАЛПЫ БИЛИМ БЕРҮҮЧҮ МЕКТЕПТИН 5-6-КЛАССЫНЫН ОКУУЧУЛАРЫНЫН ФУНКЦИОНАЛДЫК САБАТТУУЛУГУН КАЛЫПТАНДЫРУУНУН ЖАНА БААЛООНУН ТЕОРИЯЛЫК НЕГИЗДЕРИ
ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ И ОЦЕНКИ ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ ГРАМОТНОСТИ УЧАЩИХСЯ 5-6-х КЛАССОВ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ ШКОЛ «ИЗВЕСТИЯ КЫРГЫЗСКОЙ АКАДЕМИИ ОБРАЗОВАНИЯ»
THEORETICAL FOUNDATIONS FOR THE FORMATION AND ASSESSMENT OF FUNCTIONAL LITERACY OF STUDENTS IN GRADES 5-6 OF GENERAL EDUCATION SCHOOLS

Дюшекеева Айзада Кубанычбековна, аспирант — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Дюшекеева Айзада Кубанычбековна, аспирант — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Diushekeeva Aizada Kubanychbekovna , Graduate Student — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

МЕДИЦИНАЛЫК АДИСТИКТЕР ҮЧҮН ЛАТЫНЧА-КЫРГЫЗЧА ОКУУ СӨЗДҮК-МИНИМУМУН ТҮЗҮҮНҮН ПРИНЦИПТЕРИ
ПРИНЦИПЫ СОСТАВЛЕНИЯ ЛАТИНСКО-КЫРГЫЗСКОГО УЧЕБНОГО СЛОВАРЯ-МИНИМУМА ДЛЯ МЕДИЦИНСКИХ СПЕЦИАЛЬНОСТЕЙ
PRINCIPLES OF THE LATIN-KYRGYZ EDUCATIONAL DICTIONARY-MINIMUM COMPILATION FOR MEDICAL SPECIALTIES

ОКУТУУНУН ТЕХНОЛОГИЯСЫ
ТЕХНОЛОГИЯ ОБУЧЕНИЯ
TEACHING TECHNOLOGY

Рысбаев Сулайман, педагогика илимдеринин доктору, профессор — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Рысбаев Сулайман, доктор педагогических наук, профессор — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Rysbaev Sulaiman , Ph.D., Professor — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ЖАЗУУ ЖАНА СҮЙЛӨӨ ИШМЕРДИГИ, АЛАРДЫН ТАБИЯТЫ ТУУРАЛУУ
О ПИСЬМЕННОЙ И РЕЧЕВОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ, ОБ ИХ ПРИРОДЕ
ABOUT WRITING AND SPEECH ACTIVITY, ABOUT THEIR NATURE

Кабылова Света Амантуровна, аспирант — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Кабылова Света Амантуровна, аспирант — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Kabylova Sveta Amanturovna , Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ИНТЕРНЕТ ГЛОБАЛДЫК МЭЭ ҮЧҮН МЕТАФОРА КАТАРЫ
ИНТЕРНЕТ КАК МЕТАФОРА ДЛЯ ГЛОБАЛЬНОГО МОЗГА
THE INTERNET AS A METAPHOR FOR THE GLOBAL BRAIN

Акназарова Гүлүмкан Анварбековна, аспирант — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Акназарова Гүлүмкан Анварбековна, аспирант — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Aknazarova Gulumkan Anvarbekovna , Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

МЕТОДЫ И ПРИЕМЫ РАЗВИТИЯ ПИСЬМЕННОЙ РЕЧИ УЧАЩИХСЯ НА УРОКАХ РУССКОГО ЯЗЫКА В КЫРГЫЗСКОЙ ШКОЛЕ
КЫРГЫЗ МЕКТЕБИНДЕГИ ОРУС ТИЛИ САБАГЫНДА ОКУУЧУЛАРДЫН ЖАЗМА КЕБИН ӨНҮКТҮРҮҮНҮН МЕТОДДОРУ ЖАНА ЫКМАЛАРЫ
METHODS AND TECHNIQUES FOR THE DEVELOPMENT OF WRITTEN SPEECH OF STUDENTS IN RUSSIAN LANGUAGE LESSONS IN A KYRGYZ SCHOOL

Шаршенова Рысбү Айылчиевна, аспирант — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Шаршенова Рысбү Айылчиевна , аспирант — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Sharshenova Rysbu Aiylchievna , Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

КЫРГЫЗ ТИЛИН ОКУТУУДА КЫРГЫЗ АДАБИЯТЫНЫН МАТЕРИАЛДАРЫН КЕП МАТЕРИАЛЫ КАТАРЫ КОЛДОНУУНУН ЗАМАНБАП ЫКМАЛАРЫ
СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ МАТЕРИАЛОВ КЫРГЫЗСКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ ПРИ ОБУЧЕНИИ КЫРГЫЗСКОМУ ЯЗЫКУ В КАЧЕСТВЕ РЕЧЕВОГО МАТЕРИАЛА
MATERIALS OF KYRGYZ LITERATURE DURNG TEACHING KYRGYZ MODERN METHODS OF USING OF LANGUAGE AS SPEECH MATERIAL

ТАРБИЯ ЖАНА ТААЛИМ
ВОСПИТАНИЕ И ОБУЧЕНИЕ
EDUCATION AND TRAINING

Бейшенбаева Бусара Тураровна, ага илимий кызматкери — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Бейшенбаева Бусара Тураровна, старший научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Beishenbaeva Busara Turarovna , Senior Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ЖАШ МУУНДУ ЖАРАТЫЛЫШТЫ СҮЙҮҮГӨ ТАРБИЯЛООНУН ЭЛДИК ЭПОСТОРДО ЧАГЫЛДЫРЫЛЫШЫ
РЕПРЕЗЕНТАЦИЯ ВОСПИТАНИЯ МОЛОДОГО ПОКОЛЕНИЯ ЛЮБВИ К ПРИРОДЕ В НАРОДНОМ ЭПОСЕ
REPRESENTATION OF EDUCATION OF THE YOUNG GENERATION FOR LOVE OF NATURE IN THE FOLK EPOS

Мэлсбек Нурия, ага илимий кызматкер — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Мэлсбек Нурия, старший научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Mеlsbek Nuria , Senior Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

УЛУТТУК САЛТТАРДЫН НЕГИЗИНДЕ ҮЙ-БҮЛӨДӨ ӨСПҮРҮМДӨРДҮН ЖҮРҮМ-ТУРУМ МОДЕЛИН КАЛЫПТАНДЫРУУ
ФОРМИРОВАНИЕ МОДЕЛИ ПОВЕДЕНИЯ ПОДРОСТКОВ В СЕМЬЕ НА ОСНОВЕ НАЦИОНАЛЬНЫХ ТРАДИЦИЙ
FORMULATION OF THE BEHAVIOR MODEL OF ADOLESCENTS IN THE FAMILY ON THE BASE OF NATIONAL TRADITIONS

Кызылбекова Калыйкан Шакировна, илимий кызматкер — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Кызылбекова Калыйкан Шакировна, научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Kyzylbekova Kalikan Shakirovna , Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

МЕКТЕП ОКУУЧУЛАРЫН ФИНАНСЫЛЫК САБАТТУУЛУККА ОКУТУУ
ОБУЧЕНИЕ ФИНАНСОВОЙ ГРАМОТНОСТИ ШКОЛЬНИКОВ
TEACHING FINANCIAL LITERACY OF PUPILS

Бейшенбаева Бусара Тураровна, ага илимий кызматкер — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Бейшенбаева Бусара Тураровна, старший научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Beishenbaeva Busara Turarovna , Senior Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

ҮЙ-БҮЛӨДӨ БАЛАНЫ ЭМГЕККЕ ТАРБИЯЛОО
ВОСПИТАНИЕ РЕБЕНКА К РАБОТЕ В СЕМЬЕ
RAISING A CHILD TO WORK IN A FAMILY

МАМЛЕКТТИК ТИЛ
ГОСУДАРСТВЕННЫЙ ЯЗЫК
OFFICIAL LANGUAGE

Бекбоева Айдай Абылбековна, ага илимий кызматкери — Кыргыз билим берүү академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Бекбоева Айдай Абылбековна, старший научный сотрудник — Кыргызская академия образования, Кыргызская Республика, город Бишкек
Bekboeva Aidai Abylbekovna , Senior Researcher — Kyrgyz Academy of Education, Kyrgyz Republic, Bishkek city

КӨП ТИЛДҮҮ ЧӨЙРӨДӨГҮ БАЛА БАКЧАЛАРДА КЫРГЫЗ ТИЛИН ҮЙРӨТҮҮНҮН ШАРТТАРЫ
УСЛОВИЯ ПРЕПОДАВАНИЯ КЫРГЫЗСКОГО ЯЗЫКА В ДЕТСКИХ САДАХ В МНОГОЯЗЫЧНОЙ СРЕДЕ
CONDITIONS FOR TEACHING THE KYRGYZ LANGUAGE IN KINDERGARTENS IN A MULTILINGUAL ENVIRONMENT

КЕСИПТИК БИЛИМ БЕРҮҮ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
PROFESSIONAL EDUCATION

Албанбаева Джылдыз Осмонкуловна, старший преподаватель — Кыргызский Государственный университет имени И. Арабаева, Кыргызская Республика, город Бишкек
Албанбаева Джылдыз Осмонкуловна, ага окутуучу — И.Арабаев атындагы Кыргыз Мамлекеттик университети, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары
Albanbayeva Dzhyldyz Osmonkulovna , Senior Lecturer — Kyrgyz State University named after I. Arabaev, Kyrgyz Republic, Bishkek city

МОНИТОРИНГ ТРУДОУСТРОЙСТВА ВЫПУСКНИКОВ ВУЗА В СОВРЕМЕННОМ КЫРГЫЗСТАНЕ (период 2020-2022 гг.)
АЗЫРКЫ КЫРГЫЗСТАНДА ЖОЖдун БҮТҮРҮҮЧҮЛӨРҮНҮН ИШКЕ ОРНОШУУСУНА МОНИТОРИНГ ЖҮРГҮЗҮҮ (мезгил 2020-2022)
MONITORING THE EMPLOYMENT OF UNIVERSITY GRADUATES IN MODERN KYRGYZSTAN (period 2020-2022)